“Zullen we wat bestellen? Heb je meer zin in pizza of Chinees?.” Als die vraag gesteld wordt en je antwoord is zonder er bij na te denken ‘maakt mij niet uit’ dan herken je je vast in dit blog. Want als je heel eerlijk naar jezelf bent dan heb je wel degelijk meer trek in bami of juist in salami. Toch laat je de ander kiezen, je schikt je naar diens wensen en in zekere zin weet je misschien niet eens meer beter.   

Het is misschien een onbeduidend voorbeeld, maar als je ook echt meent dat het je niets uitmaakt dan ben je mogelijk een people-pleaser. Hoewel ik het een vervelend woord vind, moet ik toegeven dat ik er heel lang één ben geweest. In de basis is er niks mis mee om anderen tegemoet te komen en naar de zin te maken. Als je het contact met jezelf daardoor kwijt raakt, wordt het wel lastig.

Mijn antwoord was altijd iets in de trant van ‘kies jij maar’ of ‘nee, het maakt mij écht niet uit’. Dit was zo’n standaard geworden dat als iemand aandrong om mij te laten kiezen, ik niet eens een keuze kon maken. Ik liep simpelweg vast en ging dan toch voor hetgene waarvan ik dacht dat het de ander het meest zou plezieren. Ik werd me er zelf steeds meer bewust van en er ook op gewezen door anderen. Bewustwording is de eerste stap, maar dat betekent niet dat het meteen verandert.

Soms betrap ik mezelf op de neiging het vooral anderen naar de zin te maken. Inmiddels heb ik geleerd om weer in contact met mijn eigen gevoel te zijn. Eerst door te voelen wat het antwoord van een ander eigenlijk met mij deed. Dacht ik dan ‘ah shit, ik wilde eigenlijk dat andere’, besefte ik dat ik wel degelijk een eigen wil en wens had. Vervolgens heb ik mezelf aangeleerd om even na te denken voordat ik de keuze bij een ander leg, mezelf af te vragen welke keuze ik zou maken als ik alleen was geweest. Dan heb je namelijk geen andere keuze dan zelf te kiezen.

Nu dat een gewoonte is, geef ik steeds makkelijker aan wat mijn voorkeuren zijn. Eerst in onbelangrijke dingen als de keuze voor het avondeten, die maak je tenslotte elke dag. Zo trainde ik mezelf gaandeweg weer in contact te zijn met mezelf, mijn eigen wil weer te voelen en mijn wensen ook kenbaar te maken. Voor mij is dit belangrijk; want als je weet wat je wilt, weet je ook waar je heen gaat. Naar welke thuisbezorgd maar ook in de rest van je leven.

Als mantelzorger is het essentieel om ook goed voor jezelf te zorgen. Vaak zitten we zo in de modus van ‘zorgen voor anderen’, dat we onszelf wegcijferen. Uiteindelijk voel je misschien niet eens meer wanneer jij tijd en ruimte voor jezelf nodig hebt. Het is immers vanzelfsprekend dat al jouw energie naar anderen toevloeit. Je hebt vast wel eens gehoord dat je eerst goed voor jezelf moet zorgen voor je er voor anderen kunt zijn. Uit ervaring weet ik dat dit als (mantel)zorger niet waar lijkt. Je kunt prima geven wat je te geven hebt zonder aandacht voor jezelf te hebben. Je voelt je tenslotte ook beter wanneer je iets voor de ander kunt betekenen.

Tijdens de stresscoach opleiding las ik over het ‘hulpverlenerssyndroom’, waarbij iemand zijn/haar gevoel van eigenwaarde ontleent aan het helpen van anderen. Ik moest glimlachen om de herkenning. Ik besefte me namelijk maar al te goed hoe ik altijd de behoeften van anderen voor mijn eigen wensen stelde. De eenvoud waarmee ik mijn eigen noden opzij wuifde om er voor anderen te zijn. Want alleen dat geeft vervulling. Niet alleen als het van me werd gevraagd, maar eigenlijk gewoon altijd, zonder er bij stil te staan.

Ruim voor ik de term kende voelde ik dat het nodig was om hier iets mee te doen. Maar hoe laat je iets los wat zo verweven is met je identiteit, met je hele ziel en zaligheid? Wat blijft er dan nog over van de persoon die je bent als je stopt te doen wat je altijd hebt gedaan? Ik ontdekte dat dit helemaal niet hoeft. Wat je niet kunt loslaten, kun je soms wel anders vasthouden. Ik kan nog steeds een zorgzame gever zijn, alleen nu zonder mijzelf daarin voorbij te gaan.

Dat klinkt eenvoudig genoeg, maar hoe doe je dat dan? Bijvoorbeeld door jezelf het volgende aan te leren: wanneer iemand iets van je vraagt of iets nodig lijkt te hebben, sla dan niet direct je hulpverleners-cape om, maar neem een korte (adem)pauze.
Stel daarbij jezelf de volgende vragen:
• Heb ik hier tijd en ruimte voor?
• Kan én wil ik dit ook echt doen?
• Waarom wil ik dat wel/niet?

Verandering gaat niet zomaar vanzelf, maar oefening baart kunst en het begint met bewustwording. Naast het feit dat je hiermee ruimte voor jezelf creëert, doe je er wellicht je medemens ook een plezier mee. Het kan bijvoorbeeld maar zo zijn dat de ander:
a. helemaal geen hulp van jou nodig heeft en zich daardoor niet op waarde geschat voelt.
b. zichzelf afhankelijk zal maken van de door jouw geboden hulp en zelfstandigheid verliest.
c. het fijn vindt om jou te ondersteunen in plaats van alleen maar jouw hulp te moeten accepteren.
d. alle bovenstaande punten, of nog niet genoemde gevolgen.

Herken jij jezelf hierin en wil je samen kijken naar wat jij anders vast mag houden? Dat kan! Mijn persoonlijke ervaring gecombineerd met individuele stresscoaching ondersteunen jou in de zoektocht naar meer balans en het vormgeven van (zelf)zorg in jouw leven.

Coaching voor (mantel)zorgers gaat onder andere over thema’s als:
• Balans creëren.
• Ruimte maken voor jezelf.
• Grenzen leren voelen.
• Geven en ontvangen.

De oude Grieken kwamen bijeen op verzamelplaatsen die agora’s werden genoemd. Het was een centrale plek, omgeven door tempels en openbare gebouwen, versierd met beelden van goden en platanen die schaduw verschaften tijdens de brandende middagzon. Op een agora werd niet alleen de markt gehouden, het was ook een ontmoetingsplaats. Er werd gefilosofeerd over het leven, gediscussieerd tijdens volksvergadering en wijsgeren gaven er lessen en lezingen. Mensen kwamen er samen om te ontspannen.

Veel ondernemers zullen het met mee eens zijn dat het lastig is om je bedrijfsnaam te kiezen. Niet alleen is er al veel bezet, de naam die je kiest moet ook uitdragen wat je doet. Het heeft dan ook vele brainstorm-sessies en google-acties gekost voor ik uitkwam bij Agora Yoga. Een jaar later heb ik zelfs nog getwijfeld om hem toch te veranderen, van wege de term ‘agorafobie’ wat pleinvrees betekent. Nu ben ik blij dat ik hem heb gehouden. Hij klopt namelijk steeds meer met wat ik doe en waar mijn onderneming voor staat.

Yoga (wat overigens ‘verenigen’ betekent) ligt aan de basis, dat is het fundament. Met yoga is het pad dat ik nu bewandel ook begonnen. Een ontdekkingsreis van zelfstudie en ontwikkeling, elke stap die me steeds meer in lijn brengt met mijn visie en doelen. Van daaruit is het de afgelopen jaren steeds meer gaan groeien en uitbreiden.

De creativiteit die me al vanaf kinds af aan heeft bezig gehouden kon er ook in naar voren komen. Bijvoorbeeld door oogkussens te maken met lavendel uit de tuin. Tijdens de lockdown kwam er ruimte om het kinderboek uit te brengen, waar ik al sinds ik een studie Creatieve Therapie volgde mee in mijn hoofd zat. Ook het Weerspel dat ik maakte tijdens mijn stage voor de kinderyoga-lessen werd verder vorm gegeven.

Sinds ik aan ‘mijn agora’ ook coaching heb toegevoegd, viel de naam helemaal op zijn plaats. Tijdens de coaching maak ik gebruik van elementen uit zowel de yoga als de creatieve therapie. Het is nu dus echt een verzamelplaats geworden, waar alles kan en mag samenkomen tot een bijzonder en effectief geheel. Het mooie is dat er op deze manier heel veel ruimte blijft om verder te ontdekken, uit te breiden en te groeien.

Dus op de vraag ‘wat is Agora Yoga’ kan ik nu antwoorden:
“Agora Yoga helpt mensen om balans en vitaliteit te vinden. Dit doe ik door yoga, coaching en creativiteit samen te laten komen.”

Wanneer we om de oren worden geslagen met modewoorden, hypes en trending hashtags krijgen mensen er al snel jeuk van. Waarschijnlijk heb je je buik al vol van het woord ‘mindfulness’ zonder echt te weten waar het over gaat. Mindful is een bijvoeglijk naamwoord wat (door Google) wordt vertaald als indachtig, opmerkzaam en oplettend. 

De afgelopen 15 jaar is het wetenschappelijk onderzoek naarmindfulness en meditatie exponentieel gestegen. De sterk groeiende populariteit is een logisch gevolg als je de bevindingen van deze onderzoeken leest. Dagelijkse beoefening vermindert niet alleen stress en angst maar ook chronische pijn, depressie, verslavingsgevoeligheid, PTSD en zelfs de kans op hartziekten. In onze samenleving krijgen we helaas vaak met het voorgenoemde te maken en de medische industrie slaagt er onvoldoende in ons hier vanaf te helpen. We zoeken steeds vaker buiten de symptoombestrijding naar het geneesmiddel in onszelf. Deze zelfheling is niet verkrijgbaar in pilvorm maar is een proces waar je steeds opnieuw bewust voor kiest. 

Mindfulness is leven met bewuste aandacht. Bewust zijn van het nu zonder meteen te oordelen of er iets mee te doen. Het ligt aan het begin van meditatie, om te kunnen mediteren moet je namelijk eerst bewust je aandacht leren sturen. Met duizenden gedachtes per dag is dat een flinke workout voor je brein. Hierin kun je jezelf trainen, niet een uurtje per week in sportkleren maar juist op verschillende momenten gedurende de dag. 

Breng je aandacht steeds naar dit moment, naar het nu. 

Wordt je bewust van wat zich aandient in je lichaam, ademhaling, gedachtes en emoties. De kunst is om er niet direct op te reageren, niet te oordelen en er niets mee te hoeven doen. Aandachtig zijn zonder te oordelen zorgt ervoor dat je beter in verbinding staat met jezelf, objectiever naar situaties kan kijken en minder negatieve gedachtes hebt.

Ik heb altijd al een hele hechte band met mijn gehandicapte zus Brigitte. Van jongs af aan heb ik ervaren wat het (fysiek en mentaal) inhoudt om te zorgen voor iemand met een complexe zorgvraag. Net 18 en een idealistische wereldverbeteraar, koos ik ervoor van de zorg mijn werk te maken. Het voelde niet eens als een keuze, meer als een vanzelfsprekendheid.

Zorg dragen voor iemand met een beperking kan zowel letterlijk als figuurlijk belastend zijn. Al snel droeg ik veel van de spreekwoordelijke lasten op mijn schouders. Het nemen van beslissingen over het leven van niet één, maar minstens negen cliënten die communiceren zonder woorden. Het ‘draaiend’ houden van een woongroep; doucherondes, medicatierondes, eten, drinken, toiletrondes en weer door. Er komt nog zo veel meer bij kijken dan de meesten beseffen.

Zeker 85% van zorgmedewerkers krijgt last van rug- en schouderklachten. Van fysio, manueel, cesar, mensendieck tot acupunctuur, ik heb van alles geprobeerd. Tot op het punt dat ik me geen dag meer kon herinneren waarop ik geen last had van mijn rug. Drieëntwintig is te jong om je oud te voelen, dus voelde ik mij genoodzaakt mijn baan op te zeggen. Maar eigenlijk wilde ik helemaal niet stoppen met de zorg, hier was ik tenslotte voor gemaakt! Dus wat nu…

Zoekend naar gezondheid, ontwikkeling en een andere levensmissie kwam ik al snel bij yoga terecht. Ik gooi mezelf graag in het diepe en dook dus meteen onder in de yoga-wereld. Lichamelijke klachten verdwenen even snel als ze gekomen waren. Binnen enkele maanden voelde ik me zoveel fitter en fijner dan ik me had voor kunnen stellen.

Met yoga ontwikkel je jezelf niet alleen fysiek maar ook mentaal, emotioneel en spiritueel.

Yoga maakt je bewust van de verbindingen tussen al deze gebieden en brengt je beter in contact met jezelf. Yoga is ontzettend breed en je kunt compleet je eigen weg kiezen. Zo ben ik gekomen tot waar ik nu ben: yogadocente, onderneemster en natuurlijk zorgverlener. Ik behoor nu tot die 15% die pijnvrij in de zorgsector kan blijven werken omdat ik weet hoe ik voor mezelf moet zorgen.

Vaak laten we ons tegenhouden in wat we echt willen, niet door anderen maar vooral door onszelf. Maar wat als je kunt leven en kunt creëren vanuit de persoon die je diep van binnen altijd al wilt zijn? Wat als er geen obstakels, geen belemmeringen en geen “ja maar-en” zijn die je in de weg zitten? Denk je eens in wat er dan allemaal mogelijk zal zijn!

“Nu is niet het juiste moment, ik ben al zo druk…” of de grootste dooddoener van dromen; “anderen zijn toch veel beter dan ik.” Als je dit soort gedachtes ruimte geeft, leggen ze blokkades in je onderbewustzijn. Het vervelende is dat er dan dingen gebeuren die jouw negatieve vermoedens bevestigen; “ zie je nou wel dat ik er niet klaar voor ben.” Zonder dat je het beseft beland je in een neerwaartse spiraal en raak je verder verwijderd van je ware zelf.

Het afgelopen jaar heb ik serieuze stappen gezet om meer in verbinding te zijn met mezelf, om het leven te creëren waar ik gelukkig van wordt. Dat wil niet zeggen dat ik dat vervelende stemmetje niet heb gehoord, die belemmerende gedachtes niet heb gevoeld. Je vingers in je oren stoppen en het proberen te negeren, werkt niet. Je er bewust van zijn en het onderzoeken wel. Want deze gedachtes, de twijfels en de onzekerheden komen ergens vandaan.

Stel jezelf de vraag; is deze angst gebaseerd op feiten of komt het vanuit mijn gevoel? Vaak zit er namelijk een diepere laag van (zelf)programmering achter. Waarschijnlijk hebben jouw gedachtes je jarenlang onterechte beperkingen opgelegd. Je hebt ze als waarheid aangenomen en je bent er naar gaan leven.

Je kunt die blokkades verwijderen door jezelf opnieuw te programmeren maar dan met positieve, constructieve gedachtes. Je mag durven dromen, durven visualiseren wat je diep van binnen wenst. Geleidelijk aan zal er een shift ontstaan, zal die spiraal omhoog gaan bewegen. Dan ga je de vrijheid en de mogelijkheid voelen om datgene te creëren waar jij naar verlangt.

Alles begint met een gedachte, dus zorg dat je mindset vol optimisme en zelfvertrouwen is.

Laat je belemmeringen achter, droom groots en nog groter. Zonder je eigen beperkende gedachtepatronen oprecht jezelf kunnen zijn, brengt je in een geweldige flow van creatie. Ontdek dat er zoveel meer mogelijk is dan je ooit had gedacht. Laat het komende jaar er één worden waarin je achter jezelf, voor jezelf en vooral heel dichtbij jezelf staat.

Als yogadocent kom ik ontzettend veel mensen tegen met fysieke problemen. Ik krijg regelmatig vragen over klachten van schouderblessures tot osteoporose of artrose. Hoewel ik altijd benadruk dat ik geen arts ben, geeft het veel voldoening om te kunnen adviseren en te zien hoeveel baat mensen erbij hebben. Als ik dan bedenk wat yoga onderwijst is het niet vreemd dat zoveel mensen het zoeken bij deze levenswetenschap. De milde benadering kan helpen in herstel en geeft rust waar nodig.

Steeds vaker gaan de vragen over meer dan versleten knieën en pijnlijke polsen. Over bijvoorbeeld burn-out, of in elk geval overspannen zijn. De emmer loopt vol, stroomt over, een grens is bereikt. Dit is het gevolg van aanhoudende stress. Door stress wordt je actiecentrum (sympathisch zenuwstelsel) geactiveerd, adrenaline en cortisol schieten omhoog. In eerste instantie helpt dit je om ondanks vermoeidheid te blijven functioneren. Wat je dan nog niet doorhebt is dat er geen ruimte meer is voorrust en herstel (parasympatisch). Dit veroorzaakt talloze kleine disfuncties, zowel fysiek als mentaal.

Als stress te lang aanhoudt is een burn-out haast onvermijdelijk. Het slechte nieuws is dat er geen quick-fix bestaat. Geen pil of uurtje zweten in de sportschool waardoor je op magische wijze weer volledig opgeladen bent. Yoga is het goede nieuws en steeds meer mensen ontdekken wat het voor je kan doen.

Nieuwkomers leg ik uit dat mijn lessen anders zijn dan de meeste groepslessen die gegeven worden. Je walst niet over je grenzen heen om niet degene te zijn die ‘het eerst afhaakt.’ Het is de bedoeling dat je doorlopend onderzoekt: wat voel ik en waar ligt die grens precies? Is het een fysieke belemmering of zit de weerstand ergens anders? Maak het onbewuste bewust zodat je ermee kunt werken.

Als je die grens tegenkomt dan blijf je daar. Je ademt een keer extra diep in en uit en kijkt of je die grens een klein stukje kunt verleggen. Zoals je met een voet de temperatuur van het water test. De ene keer voelt het aangenaam en spring je enthousiast in het diepe. Een andere dag kies je er juist voor terug te keren naar je ligbed en te relaxen in de zon. Er is geen goed of fout, je hebt de keuze om te doen wat op dit moment het beste voor je is.

Enerzijds kan ik me zeker vinden in de uitspraak ‘rust roest’ en ken ik de gezonde effecten van intensief sporten en bewegen. Toch zie ik de afgelopen tijd de behoefte aan rust exponentieel groeien. Of het nu om fysieke of mentale klachten gaat, dit advies kan ik altijd aan iedereen geven:

Geef jezelf datgene waar jij nu het meest behoefte aan hebt, door te luisteren naar de signalen vanuit je lijf, je hoofd en je hart.

Wat mij betreft geen rust roest, maar rust redt soms juist! Kies voor een gezonde combinatie van inspanning en ontspanning en doe wat goed voelt.

Je kunt alleen datgene veranderen waar je je bewust van bent. Je bewust worden van datgene wat zich in jouw innerlijke wereld afspeelt is de eerste stap. Vraag jezelf af; wat voel ik nu eigenlijk? Emoties geven reacties die fysiek merkbaar zijn. Veel gevoelens kruipen omhoog vanuit je onderbuik, spanning trekt vaak door naar de nek en schouders. Daarnaast zijn er meer dan 40 kleine spieren in je gezicht en zijn we ons vaak niet bewust van de verkrampte kaken en gefronste wenkbrauwen. Je hartslag die omhoog gaat, je ademhaling die verandert, je temperatuur… allemaal signalen die je wat vertellen over je gemoedstoestand.

Toch geven we vaak geen gehoor aan de (negatieve) gevoelens die zich aandienen. Er is altijd wel een reden te bedenken waarom je op dit moment niet mag voelen wat je voelt… Je moet straks werken of naar een afspraak, je moet ‘leuk zijn’ voor je kinderen, of je schoonmoeder komt op bezoek. Dus vanuit je hoofd probeer je met alle macht die gevoelens te maskeren en te onderdrukken. Vergelijkbaar met een cartoonfiguur die probeert iets groots in een kleine ruimte te proppen en zich schrap zet tegen de deur.

Wanneer je een dam bouwt in een stromende rivier, verdwijnt het water niet. Het kan niet meer doorstromen en dus verzamelt het zich. Het water stijgt en stijgt tot de hele boel overstroomt. Daar is niemand bij gebaat, je omgeving en ook jijzelf niet.

Het begint dus met je bewust te worden van wat je fysiek en mentaal voelt. Bewust zijn betekent echter niet direct dat je ook de kracht voelt om deze emoties de baas te zijn.

Wanneer je je bewust bent van de gevoelens die je zo krampachtig hebt weggestopt is de volgende stap om ze toe te staan. Accepteer dat je voelt wat je voelt, nu op dit moment. Ook al heb je maar 5 minuten, geef jezelf de ruimte en laat die emoties naar boven komen. Steeds als je gedachtes je proberen te onderbreken zet je ze opzij. Richt je alleen maar op het voelen van wat er in je omgaat. Het water zal niet meteen verdwijnen maar doordat het ruimte krijgt kan het stromen.

Alleen dat wat vrij kan bewegen kan transformeren.